Kontakt

mgr Łukasz Przelaskowski

telefon kontaktowy:

+48 - 782 - 213 - 727

e-mail: admin@rodprzelaskowskich.com


Skype: poszukiwaczeprzodkow

 


 

Inne źródła kontaktu:

linkedingoogleplus twitter

 


Fanpage:

facebookFundacja Rodu Przelaskowskich Herbu Srzeniawa

facebookPoszukiwacze Przodków - Łukasz Przelaskowski

 



 

Archiwiści rodowi

facebookŁukasz Przelaskowki


facebookJan Przelaskowski

Wyszukiwarka

b_100px_128px_16777215_00_images_phocagallery_fotografie_rodzinne_stanisaw_prz.jpg( 7.04.1907 - 20.03.1942 )
Urodzony w Albany, USA
Kalisz, Polska

Pochodzenie: III Linia Jana ( ur. 1762 r. )

 

 

 

 

             Stanisław Przelaskowski ( 7.04.1907 - 20.03.1942 ) - urodzony w Stanach Zjednoczonyc (USA), w Albany, New York. Kierownik komórki wywiadu Związku Walki Zbrojnej w Kaliszu 1 ( założona w Żegocinie koło Pleszewa jesienią 1940 r. 2).

Dnia 20 marca 1942 roku został  rozstrzelany przez Niemców w Zgierzu na Placu Stodół 3, w Polsce.

 

Historia Stanisława:

                Ojciec Stanisława, Julian przybył do USA z rodziną z Iwacewicz (LINK 2) 4 ( obecnie miasto w granicach Białorusi ). Następniegdy Polska odzyskała wolność w 1918 roku Julian, powrócili do kraju w 1922 r. z całą rodziną. Osiedlili się we wsi Wieczyn koło Pleszewa ( pół - zach od Kalisza, 35 km ). Syn Juliana, Stanisław ożenił się z Heleną Pachniewicz z Tomaszowa Mazowieckiego, w 1932 roku. Małżonkowie zamieszkali w Kaliszu przy ul. Asnyka 43, mieli troje dzieci: Jana – Stanisława (1933), Annę (1936) i Jadwigę (15.01.1942).

               Po wybuchu II wojny światowej w 1939 r. na początku 1940 r. starał się w ambasadzie USA w Berlinie o wyjazd z rodziną do USA, jednak z braku świadectw urodzenia, władze niemieckie nie wyraziły zgody na wyjazd.

                Wiosną 1940 r. Stanisław wstępuje do Związku Walki Zbrojnej w Kaliszu. Stanisław pełnił funkcje kierownika komórki wywiadu, jednocześnie pracując w niemieckim Urzędzie Zatrudnienia (Arbeitsamt) -mieszczącym się przy ul. Śródmiejskiej 35 / Hindenburstrasseznanym w mieście jako „dom Kowalskiego”. Praca zawodowa umożliwiała mu ratowanie członków podziemnej organizacji przed wywózką na roboty do Niemiec.

              Z informacji jakie podał Wrocławski Tygodnik Katolicki, nr 47(1246) z 19.11.1978 r. w artykule pt.: „Tajemnica wiejskiego kościółka”, Stanisław założył jesienią 1940 r. w swojej rodzinnej wsi Wieczynie i obok w Żegocinie (obecnie woj. wielkopolskie, pow. Pleszewski, gmina Czermin) komórkę ZWZ, członkowie złożyli przysięgę na plebanii w Żegocinie w obecności proboszcza ks. Kazimierza Głowińskiego, której tekst wraz z nazwiskami umieszczony został w butelce i zakopany w ogrodzie przy narożniku budynku.

              Wczesną jesienią 1941 r.  Gestapo ( tajna niemiecka policja ),  przeprowadziło zakrojone na dużą skalę aresztowania wśród członków kaliskiego Związku Walki Zbrojnej. Stanisław uniknął aresztowania, gdyż ostrzeżony przez portiera opuścił biuro i schodami dotarł do podwórka Goethestasse, gdy tymczasem Gestapo jechało po niego windą. Niemcy nie dali jednak za wygraną i aresztowali jego żonę Helenę, która była wtedy w piątym miesiącu, w ciąży. Szczęśliwie po jej przesłuchaniu została zwolniona. Stanisław jednak nie posiadając informacji o tym fakcie w kilka godzin później z własnej woli oddaje się w ręce Gestapo, zgłaszając się do ich siedziby mieszczącej się w budynku na rogu ul. Wolności 12 i ul. Jasnej / w czasie okupacji Herman Goringstrasse róg Kurzer Weg. Po aresztowaniu zostaje wywieziony do więzienia policyjnego Gestapo przy ul.S. Sterlinga w Łodzi. Z więzienia udaje się mu przesłać dwa grypsy do żony w Kaliszu.

              Po publicznej egzekucji 100 zakładników na Placu Stodół (obecnie Plac 100 Straconych) w Zgierzu 5– „Egzekucja 100 Polaków 20.III.1942 r w Zgierzu” Okręgowa Komisja Badań Zbrodni Hitlerowskich w Łodzi, Towarzystwo Przyjaciół Zgierza, Łódź 1982. Ofiary tej tragicznej zbrodni zostały przez Niemców wiezione do lasów lućmierskich koło Zgierza 6 i tam pochowane. W trakcie ekshumacji w 1945 r. stwierdzono, iż zwłoki zostały przez Niemców odkopane i spalone (domniemanie, iż w związku z odkryciem grobów w Katyniu), nie pozwoliło to na ich identyfikację. Ekshumowane szczątki pomordowanych zostały po raz trzeci pochowane w dukcie leśnym kilkaset metrów dalej od pochowanych w 1942 r., a powinny być pochowane na najbliższym cmentarzu.

 

Rodzeństwo: troje braci: Kazimierz, Bolesław, ?

 

Pochodzenie: III Linia Jana ( ur. 1762 r. ) , dalej odgałęzienie od syna Pawła - pradziadka ( 1787 - 1842 ) i żony Magdaleny z domu Krzywicka.Dalej dziadek Stanisław - Aleksander ( 1817 - 1899 ), a potem ojciec Julian ( 1868 - 1923 ) i mama Anna z domu Jaźwińska.

 

Źródło:

1. Strona internetowa z Kalisza,

2. Strona i historia Pleszewa,

3. IPN - Instytut Pamięci Narodowej - portal internetowy,

4. Wikipedia i Słownik Królestwa Polskiego z 1880 - 1902 z Warszawy,

5. Wikipedia - Plac Stodół / Plac 100 Straconych w Zgierzu,

6. Wikipedia - lasy lućmierskie koło Zgierza

Copyright by Łukasz Przelaskowski 2010. Wykonanie: Anhor